Kernpunten

• Doel: Verslaglegging over het leven van Jezus, zijn werk en zijn onderwijs.
• Schrijver: Johannes Marcus. Hij hoorde niet bij de twaalf leerlingen. Hij vergezelde Paulus tijdens het begin van diens eerste zendingsreis (Handelingen 13:13).
• Geschreven voor: De christenen in Rome, de plaats waar hij ook dit Evangelie schreef.
• Datering: Tussen 55 en 65 n.Chr.
• Achtergrond: Het Romeinse Rijk onder keizer Tiberius Caesar. Het rijk, met zijn gemeenschappelijke taal en uitstekende transport- en communicatiesystemen, was er klaar voor om de boodschap van Jezus te horen. Deze boodschap verspreidde zich dan ook snel van volk naar volk.
• Sleutelvers: "Want zelfs Ik, de Mensenzoon, ben niet gekomen om Mij te laten dienen. Nee, Ik ben gekomen om te dienen en mijn leven te geven als losgeld voor velen." (10:45)
• Hoofdpersonen: Jezus, de twaalf leerlingen, Pilatus, de Joodse geestelijk leiders
• Belangrijke plaatsen: Kafarnaüm, Nazareth, Caesarea Filippi, Jericho, Bethanië, de Olijfberg, Jeruzalem en Golgotha.
• Bijzondere kenmerken: Marcus is het eerst geschreven Evangelie. De andere evangeliën citeren maar liefst 31 verzen uit Marcus. Marcus beschrijft meer wonderen dan enig ander Evangelie.

Marcus in vogelvlucht
Iedereen wil graag winnaar zijn. Verliezers zijn de mensen die niet als eersten de eindstreep halen. Jezus’ woorden staan hier lijnrecht tegenover: ‘En wie de voornaamste wil zijn, moet ieders slaaf worden. Want zelfs Ik, de Mensenzoon, ben niet gekomen om Mij te laten dienen. Nee, Ik ben gekomen om te dienen en mijn leven te geven als losgeld voor velen’ (10:44, 45).

Jezus is de belangrijkste – de mensgeworden God, onze Messias – maar Hij kwam de geschiedenis binnen als een dienaar.

Dit is de boodschap van Marcus. Geschreven om de Romeinse christenen te bemoedigen en om aan te tonen dat Jezus de Messias is, presenteert Marcus een snelle opeenvolging van levendige taferelen met Jezus in actie. Zijn ware identiteit wordt onthuld door wat Hij doet, niet door wat Hij zegt (achttien wonderen worden beschreven en slechts vier gelijkenissen). Marcus toont Jezus aan het werk. Als je Marcus leest, wees dan bereid actie te ondernemen, wees open voor Gods werk in jouw leven en voel je uitgedaagd om de wereld in te gaan en te dienen. Marcus slaat de geboorte van Jezus over en begint direct met het optreden van Johannes de Doper. In snel tempo wordt Jezus’ doop behandeld, de verzoeking door de duivel in de woestijn en het kiezen van de leerlingen. Dan neemt Marcus ons mee naar het openbare werk van Jezus. We zien Jezus een boze geest wegjagen, een melaatse genezen en een verlamde man wordt door Hem vergeven en genezen in het bijzijn van zijn vrienden.

Tijdens de volgende gebeurtenis roept Jezus Mattheüs en eet die avond bij hem thuis, samen met wat collega’s van Mattheüs. Dit voorval was de oorzaak van het conflict met de Farizeeën en andere bijbelgeleerden, die Hem veroordeelden voor het eten met zondaren en het – in hun ogen – niet correct houden van de sabbat.

In hoofdstuk 4 staat Marcus even stil om een staaltje van het onderwijs van Jezus te geven: de gelijkenis van de zaaier en het verhaal van het mosterdzaadje. Hierna worden we weer teruggevoerd naar Jezus’ daden. Hij brengt de golven tot bedaren, verdrijft boze geesten en geneest het dochtertje van Jaïrus.

Na voor een aantal dagen terug te keren in Nazareth en daar, in de stad van zijn jeugd, afwijzing te ervaren, geeft Jezus zijn leerlingen de opdracht het goede nieuws overal te verspreiden. De tegenstand van Herodes en de Farizeeën neemt toe, Johannes de Doper wordt onthoofd, maar Jezus gaat door: Hij geeft 5000 man te eten, verjaagt een boze geest bij het dochtertje van een vrouw uit Tyrus, geneest een dove man en geeft nog eens 4000 man te eten.

Uiteindelijk is het tijd om de leerlingen te confronteren met zijn ware identiteit. Wisten zij eigenlijk wel wie Hij was? Petrus noemt Hem de Messias, maar laat meteen daarop blijken dat Hij de opdracht van Jezus niet begrijpt. Na de openbaring op de berg gaat Jezus door met onderwijzen en genezen. Hij confronteert de Farizeeën met zijn visie op echtscheiding en de rijke jongeman met het eeuwige leven. De blinde Bartimeüs wordt genezen.

De gebeurtenissen komen snel tot een climax. Het laatste Paasmaal, het verraad, de kruisiging en opstanding worden op dramatische wijze beschreven, samen met voorbeelden van Jezus’ onderwijs. Marcus laat ons Jezus zien: in actie, dienend, opofferend en reddend!

Met toestemming overgenomen van Royal Jongbloed uit Het Boek © 2008 Biblica. All rights reserved.