1 Timotheüs - Kernpunten

• Doel: Bemoediging en raad geven aan Timotheüs, een jonge leider in de gemeente.
• Schrijver: Paulus
• Geschreven voor: Timotheüs, jonge leiders en alle gelovigen overal ter wereld.
• Datering: Omstreeks het jaar 64 vanuit Rome of Macedonië (mogelijk Filippi), waarschijnlijk kort voor Paulus’ laatste gevangenschap in Rome.
• Achtergrond: Timotheüs was een van Paulus’ naaste metgezellen. Paulus had Timotheüs naar de gemeente van Efeze gestuurd om de dwaalleer die daar was binnengedrongen, aan de kaak te stellen (1 Timotheüs 1:3, 4).
  Timotheüs was waarschijnlijk een tijdlang de leider van de gemeente in Efeze. Paulus hoopte Timotheüs op te zoeken (3:14, 15; 4:13), maar in de tussentijd schreef hij deze brief om Timotheüs praktische adviezen voor zijn taak te geven.
• Sleutelvers: "Niemand mag op je neerkijken omdat je nog jong bent. Wees een voorbeeld door alles wat je zegt en doet, door je liefde, geloof en zuiverheid." (4:12)
• Hoofdpersonen: Paulus en Timotheüs.
• Belangrijke plaatsen: Efeze
• Bijzonderheden: 1 Timotheüs is een persoonlijke brief en een handboek voor leiding en tucht in de gemeente.

1 Timotheüs in vogelvlucht
Zonder twijfel stellen wij onze waarden vast. Vooral ouders laten hun kinderen zien wat zij van meer of minder belang achten. ‘Zo vader, zo zoon’ is niet zomaar een veelgebruikt cliché, maar wordt zichtbaar in de meeste van onze gezinnen. Ervaring laat ook zien dat kinderen vaak de leefwijze van hun ouders overnemen.

Timotheüs is een goed voorbeeld van iemand die werd beïnvloed door gelovige familieleden. Zijn moeder Eunike en grootmoeder Loïs waren Joodse christenen, die Timotheüs’ geestelijke leven gevormd hebben (2 Timotheüs 1:5; 3:15). Timotheüs is de eerste ‘tweedegeneratiechristen’ die in het Nieuwe Testament genoemd wordt.
Paulus nam Timotheüs onder zijn hoede. Waarschijnlijk was hij een tijdlang de leider van de gemeente in Efeze. Als jonge voorganger moest Timotheüs het hoofd bieden aan allerlei druk, conflicten en uitdagingen vanuit de gemeente en de omringende cultuur.

Om hem te bemoedigen en raad te geven, stuurde Paulus Timotheüs deze heel persoonlijke brief. Paulus schreef deze brief omstreeks het jaar 64, waarschijnlijk kort voordat hij voor de laatste maal in Rome gevangengenomen werd. Omdat hij zich op de keizer had beroepen, was Paulus als gevangene naar Rome gestuurd (zie Handelingen 25-28). Veel bijbelgeleerden geloven dat Paulus in het jaar 62 werd vrijgelaten (misschien omdat de wettelijk toegestane termijn van voorarrest verstreken was) en dat hij in de daaropvolgende twee jaren kon rondreizen. In die tijd schreef hij de brieven 1 Timotheüs en Titus.

Al snel begon keizer Nero echter een campagne om het christendom te vernietigen. Men veronderstelt dat Paulus in die tijd opnieuw gevangen werd genomen en ten slotte terechtgesteld. Tijdens zijn tweede periode van gevangenschap in Rome schreef Paulus zijn tweede brief aan Timotheüs. Titus en de twee brieven aan Timotheüs staan bekend als de ‘pastorale brieven’. Paulus’ eerste brief aan Timotheus laat zien welke relatie hij met hem had: ‘Timotheüs, mijn geestelijke zoon’ (1:2). Paulus begint met een waarschuwing tegen valse leraars (1:3-11). Hij dringt er op aan dat Timotheüs zijn geloof in Christus zal vasthouden (1:12-20). Daarna bespreekt Paulus de eredienst in de gemeente, waarbij hij de betekenis van gebed (2:1-7) en orde in de samenkomsten (2:8-15) benadrukt. Dat leidt tot een uiteenzetting van de voorwaarden waaraan leiders in een gemeente – voorgangers en diakenen – moeten voldoen. Paulus somt hier een lijst van voorwaarden op voor ieder ambt (3:1-6). Dan komt Paulus weer terug op de valse leraars en vertelt Timotheüs hoe hij die kan herkennen en op hen moet reageren (4:1-16). Vervolgens geeft hij praktische adviezen over pastorale zorg voor oudere en jonge leden van de gemeente (5:1, 2), weduwen (5:3-16), oudsten (5:17-25) en slaven (6:1, 2).

Ten slotte vermaant Paulus Timotheüs zijn motieven zuiver te houden (6:3-10), sterk te staan in het geloof (6:11, 12), een onberispelijk leven te leiden (6:13-16) en God trouw te dienen in de gemeente (6:17-21). 1 Timotheüs bevat veel lessen. Als jij leiding geeft in je gemeente, besteed dan aandacht aan de manier waarop Paulus met zijn jonge leerling omgaat – zijn zorgvuldige raadgevingen en leiding. Houd de voorwaarden voor ogen die Paulus geeft voor oudsten en diakenen. Als je pas tot geloof bent gekomen, volg dan het voorbeeld van godvrezende christelijke leiders, zoals Timotheüs het voorbeeld van Paulus volgde. Als je kinderen hebt, bedenk dan dat een christelijk gezin een diepgaande invloed kan hebben op de gezinsleden. Een gelovige moeder en grootmoeder leidden Timotheüs tot Christus en zijn werk heeft ertoe bijgedragen dat het christelijk geloof werd verspreid.

2 Timotheüs - Kernpunten

• Doel: Laatste bemoediging en advies aan Timotheüs, een leider in de gemeente van Efeze.
• Schrijver: Paulus
• Geschreven voor: Timotheüs
• Datering: Omstreeks het jaar 66 of 67 vanuit de gevangenis in Rome. Na een jaar of twee in vrijheid werd Paulus opnieuw gearresteerd en terechtgesteld onder keizer Nero.
• Achtergrond: Paulus zit bijna helemaal alleen in de gevangenis. Alleen Lucas is nog bij hem. Hij schrijft deze brief om de fakkel over te dragen aan de volgende generatie leiders in de gemeente. Hij vraagt ook of zijn vrienden hem willen opzoeken en zijn boeken, vooral de perkamenten, willen meebrengen. Mogelijk waren dat delen van het Oude Testament, de evangeliën en andere bijbelhandschriften.
• Sleutelvers: "Doe je best; wees een goede werker voor God, die zich niet hoeft te schamen. Geef Gods boodschap onvervalst door." (2:15).
• Hoofdpersonen: Paulus, Timotheüs, Lucas, Marcus en anderen.
• Belangrijke plaatsen: Rome en Efeze.
• Bijzondere kenmerken: Dit is de laatste brief van Paulus. Daarin wordt duidelijk wat hem na aan het hart ligt en wat hij het belangrijkst vindt: een gezonde leer, standvastig geloof, rustige volharding en trouwe liefde.

2 Timotheüs in vogelvlucht
‘Beroemde laatste woorden’ is geen afgesleten holle kreet. Als grote, invloedrijke mensen op sterven liggen, willen velen hun laatste wijze woorden horen. Die woorden worden dan overal aangehaald. Dat gebeurt ook wel als in onze familie iemand overlijdt. Wij staan om de stervende heen en spannen ons in om elk gefluisterd woord – een zegening, bemoediging of advies – op te vangen, wetend dat dit de laatste boodschap is.
De apostel Paulus was een van de meest wijze, invloedrijke en geliefde mannen in de wereldgeschiedenis. En wij bezitten zijn beroemde laatste woorden.

Paulus zag de dood onder ogen. Hij was niet stervende aan een ziekte in een steriel ziekenhuis met zijn familie om zich heen. Hij stond nog volop in het leven, maar zijn laatste uur had geslagen. Hij was veroordeeld als volgeling van Jezus van Nazareth en lag in een koude cel in Rome. Hij was afgesneden van de wereld en had niet meer dan af en toe een bezoeker en zijn schrijfbenodigdheden. Paulus wist dat hij binnenkort zou worden terechtgesteld (4:6). Daarom schreef hij deze laatste gedachten aan zijn ‘zoon’ Timotheüs. In deze woorden droeg hij hem de fakkel van het leiderschap over, herinnerde hem aan wat werkelijk belangrijk was en bemoedigde hem in het geloof.

Denk je eens in hoe Timotheüs elk woord in deze brief moet hebben gelezen en herlezen: deze laatste woorden van zijn geliefde leraar Paulus, de grote apostel van Christus. Door de omstandigheden en de ontvanger van de brief is dit de intiemste en meest ontroerende van alle brieven van Paulus.

In Paulus’ inleiding blijkt zijn liefde voor Timotheüs uit elke zinsnede (1:1-5). Hij herinnert Timotheüs aan de eigenschappen die voorwaarde zijn voor een trouw dienaar van Jezus Christus (1:6-2:13). Timotheüs moet zich herinneren hoe hij geroepen is en zijn gaven vrijmoedig gebruiken (1:6-12), vasthouden aan de waarheid (1:13-18) en anderen voorbereiden om het werk van hem over te nemen (2:1, 2). Hij moet gedisciplineerd leven en ontberingen verdragen als een soldaat, een atleet en een boer (2:3-7) en zijn ogen en gedachten gericht houden op Christus (2:8-13), Paulus spoort Timotheüs aan vast te houden aan de gezonde leer, dwaling en dwaze discussies af te wijzen, het Woord te kennen (2:14-19) en zijn leven zuiver te houden (2:20-26).

Daarna waarschuwt Paulus Timotheüs dat hij en andere gelovigen in de laatste dagen tegenstand zullen ondervinden van zelfzuchtige mensen, die de gemeente voor hun eigen belang willen gebruiken en die nieuwe en valse leerstellingen verkondigen (3:1-9). Hij draagt Timotheüs op erop voorbereid te zijn door aan zijn voorbeeld te denken (3:10, 11), in te zien wat de werkelijke bron is van de tegenstand (3:12, 13) en door kracht te putten uit het Woord van God (3:14-17). Dan spoort hij Timotheüs aan met de opdracht het Woord te verkondigen (4:1-4) en zijn dienst tot het eind toe te verrichten (4:5-8).

Paulus besluit zijn brief met enkele persoonlijke verzoeken en mededelingen. In deze laatste woorden komen zijn eenzaamheid en diepe liefde voor zijn broeders en zusters in Christus tot uiting (4:9-22). Er is nooit meer iemand geweest met het kaliber van de apostel Paulus. Hij was een man met diep geloof, onuitblusbare liefde, voortdurende hoop, vasthoudende overtuiging en diep inzicht. En hij werd door de Heilige Geest geïnspireerd om Gods boodschap aan ons te geven. Als je 2 Timotheüs leest, besef dan dat je de laatste woorden leest van deze grote Godsman.

Met toestemming overgenomen van Royal Jongbloed uit Het Boek © 2008 Biblica. All rights reserved.